Firmware چیست؟

Firmware که در فارسی به صورت فریمور هم نوشته می شود در بسیاری از دستگاه ها مانند موبایل، تلویزیون، ماشین لباسشویی و غیره وجود دارند و معمولا بر روی چیپ حافظه ROM قرار می گیرند. در واقع این چیپ ها روی بورد سیستم یا روی کنترلر قرار دارد. رام حافظه فقط خواندنی است اما چیپ حافظه رام را می‌توان پاک کرد و دوباره روی آن نوشت چون اساساً نوعی فلش مموری است.

وظیقه فریمور این است که در برابر رفتارهای سیستم در زمانی که سیستم را روشن می‌کنیم مسئول است. این مجموعه شامل دستورالعمل هایی است که به قطعات سخت افزاری جداگانه کامپیوتر (مادربرد، پردازنده، کارت گرافیک، آداپتور شبکه ، صفحه کلید و غیره) می گوید که در هنگام فعال سازی چه باید بکنید و چگونه با نرم افزار روی کامپیوتر خود کار کنید. برای مثال هنگام روشن کردن سرور، وظیفه فریمور این است که کنترل سرور را به سیستم عامل برساند. فریمورهایی که بر روی برد سرور قرار دارند به BIOS و آنهایی که بر روی دیگر قطعات سخت افزاری سرور هستند Option ROM معروف هستند.

ترجمه Firmware، سفت افزار است اما در برخی متون آن را میان افزار نیز نامیده اند که اصلا درست نیست زیرا میان افزار واسط برنامه نویسی است. اما فریمور یا سفت افزار برنامه نرم افزاری یا مجموعه دستورات برنامه نویسی شده روی سخت افزار است. سفت افزار و فریمور دستورات لازم برای اینکه دستگاه چگونه با دیگر اجزا و سخت افزارهای کامپیوتر ارتباط برقرار کند را ارائه می‌دهد.

تاریخچه Firmware:

این واژه در سال 1967 جهت ویرایش داده ها بر روی CPU به کار رفت که میکروکدهای درون آن وظیفه اجرای دستورالعمل های کامپیوتر را بر عهده داشتند. با گذشت زمان فریمورها گسترش پیدا کرده اند. به طوری که آنها از زمان روشن شدن سیستم های کامپیوتری مسئول رفتارهای آن هستند و این فریمور نصب شده بر روی سخت افزارهای آن سبب می شود تا کاربر دستورات خود را برای دستگاه و سخت افزار قابل فهم کند.

آشنایی با انواع فریمور:

همانطور که در بالا مقاله گفته شد فریمورها در تجهیزات مختلفی وجود دارند که بر حسب نوع دستگاه فریمور متفاوتی هم خواهیم داشت که در زیر به آنها می پردازیم:

ـ firmware هارد: 

هنگامی که هارد دیسکی را به کامپیوتر متصل می کنید ابتدا هارد شروع به بوت کردن برنامه های داخلی خودش می نماید که همان فریمور هارد است که مانند سیستم عامل کامپیوتر است. لازم به ذکر است که بوت شدن هارد باید بدون خطا و به درستی صورت گیرید تا هارد روشن شده و کامپیوتر اجرا شود. این پروسه شامل مقداردهی اولیه و تست های خود بررسی است و پس از آن هارد می‌تواند به درستی بنویسد و بخواند.

ـ firmware موبایل: 

استفاده از فریمور موبایل به دلیل کنترل عملکرد آن، افزودن ویژگی ها و قابلت های جدید به آخرین نسخه نرم افزار، حذف باگ از موبایل، رفع مشکل سیستم عامل و یا خاموش شدن خودکار موبایل با آپدیت فریمور می باشد. که به دو دسته فریمور اندروید و آیفون تقسیم می شود.

• فریمور اندروید:

از جمله ویژگی های منحصر به فرد گوشی های موبایل برنامه Bootloader، کد Country Exit Code و PDA است که با گوشی های دیگر متفاوت است. فریمور موبایل به دو صورت خودکار و OTA اپدیت می شود. اگر می خواهید از روش دستی استفاده کنید باید به قسمت تنظیمات رفته و از بخش آپدیت ها، روش دستی را انتخاب کرده و اقدام کنید. اما برای روش دوم که OTA است باید فریمور نسخه مربوط به برند گوشی را انتخاب، دانلود و نصب نمایید.

• فریمور آیفون: 

برای آپدیت این فریمور نیز می توان از دو روش iTunes و قسمت تنظیمات خود گوشی استفاده کرد. هدف از این کار افزایش امنیت، رفع باگ و خطا، ارائه امکانات بیشتر و … می باشد.

ـ firmware ماینر: 

فریمور ماینر برای افزایش کارایی و صرفه جویی در مصرف برق و رفع باگ ها استفاده می‌شود درواقع این فریمور روی کارکرد و سرعت بالاتر هم تاثیرگذار است. همانند دیگر دستگاه در ماینر هم استفاده از آپدیت فریمور می‌تواند سبب بهبود در عملکرد شود.

ـ فریمور کاستوم یا Custom Firmware: 

این فریمور که نسخه غیر رسمی یا اصلاح شده می باشد، مخصوص دستگاه هایی مانند کنسول بازی و غیره می باشد تا امکانات حدید و یا حتی ققل قابلیت های مخفی را باز کند. البته در کنسول های بازی این فریمور به نام کاستوم فریمور یا CFW شناخته می شود. نرم افزار اورجینال سیستم را به عنوان نسخه رسمی یا OFW – Official Firmeware می‌شناسیم اما کاستوم فریمور نسخه تغییر یافته نرم افزار اورجینال است که داخل کنسول بازی Playstation Portable و Playstation 3 و Play Station Vita و Nintendo 3DS قرار دارد.

ـ firmware دوربین: 

این فریمور همانند سیستم عامل برای کامپیوتر است و بدون آن امکان فعالیت برای دوربین ها میسر نیست. این فریمورها نرم افزارهایی هستند که توسط شرکت سازنده بر روی دوربین ها قرار داد و روی حافظه دائمی آن ذخیره می شود. در واقع آنها کارهایی همچون اتو فوکوس و پردازش تصویر را انجام می دهند.

نکته: آپدیت فریمورها به صورت دوره ای و هر چند وقت یکبار توسط تولید گنندگان با هدف افزایش کارایی و اضافه کردن امکانات جدید ارائه می شود، که بهتر است آن را نصب کنید.

ـ firmware مودم و روتر: 

مهمترین وظیفه فریمور مودم و روتر این است که رابطی مناسب بین کاربر و مودم باشد تا کاربر بتواند به راحتی کانفیگ و پیکربندی خودش را روی مودم انجام دهد. فریمور مودم و روتر هم همانند دیگر فریمور ها ممکن است دچار باگ و خرابی شوند و این باعث اختلال در امنیت و اتصال به اینترنت شود. پس بهترین کار آپدیت مودم است.

چرا به روز رسانی خودکار فریمور بهترین است؟

به روزرسانی خودکار می تواند با سبک زندگی شلوغ شما بهتر جور شود و کمتر وقت شما را بگیرد. اگر مجبور باشید هر یک از دستگاه های خود را برای به روزرسانی به طور منظم بررسی کنید، ممکن است بسیار خسته کننده شود.
با بررسی اینکه تنظیمات شما اجازه به روز رسانی خودکار سیستم عامل را می دهد ، می توانید مطمئن باشید که در زمان مناسب، نرم افزار شما به روزرسانی های مورد نیاز خود را دریافت می کند. شما همچنین می توانید خیالتان راحت باشد که به روزرسانی ها زمان زیادی برای عرضه و آزمایش توسط بخش وسیعی از جمعیت مصرف کننده داشته است.

گاهی اوقات به روزرسانی های جدید ایراداتی نیز دارند و این امر را به یکی از حوزه های فناوری تبدیل می کند که در آن ممکن است برای اولین بار هزینه ای نداشته باشد. اما به تعویق انداختن آن می تواند خطرات امنیتی شما را افزایش داده و منجر به خرابی دستگاه ها شود.

حملات Firmware چیست و چگونه صورت می گیرد:

اکثر دستگاه های الکترونیکی دارای Firmware هستند که می توانند در طول زمان به روز شوند تا مشکلات را برطرف کرده یا عملکرد سیستم را ارتقا دهند. این یکی از عوامل اصلی هک Firmware است. اگر می توانید به Firmware دستگاه دسترسی پیدا کنید، پس می توانید دستورالعمل های مورد نظر خود را در آن وارد کرده و تنظمیمات آن را تغییر دهید.

عاملی که حملات Firmware را بدتر می کند این است که هنگامی که این حملات صورت می گیرد، حذف آن بسیار دشوار است. هک فریمور در حال تبدیل‌شدن به یکی از اهداف محبوب عاملان تهدید است؛ دلیل آن هم این است که معمولا اطلاعات حساسی مانند اطلاعات هویتی یا کلیدهای رمزگذاری را در خود دارد.

اکثر حملات Firmware به شکل بدافزار است، یک اصطلاح گسترده برای نرم افزارهای مخرب که برای بهره برداری از هر چیزی که قابل برنامه ریزی است طراحی شده است. یکی از دلایلی که حمله Firmware را خطرناک می کند، سطحی است که در آن عمل می کنند. از آنجا که Firmware “زیر” سیستم عامل شما است، ابزارهای رایج برای تشخیص بدافزارها، مانند نرم افزار آنتی ویروس، آنها را نمی بینند و تشخیص نمی دهند.

تقریباً شش سال پیش محققان فاش کردند که تقریباً تمام BIOS های کامپیوتر دارای کد مشترک هستند. این بدان معناست که فقط یک بدافزار می تواند به طور بالقوه ده ها میلیون سیستم مختلف را تحت تأثیر قرار دهد. هکرها با سوء استفاده از برخی از آسیب پذیری ها توانستند یک اسکریپت ساده بنویسند تا BIOS یک کامپیوتر آسیب پذیر “بازسازی” شود و دستورالعمل های خود را تزریق کنند. هکرها همچنین می توانند به رابط کاربری Firmware دستگاه دسترسی پیدا کنند.

منبع : Firmware چيست